PM 10

PM10 – cząsteczki należące do areozoli atmosferycznych będące pyłami zawieszonymi składającymi się substancji organicznych i nieorganicznych. Pył zawieszony może zawierać substancje toksyczne takie jak wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, metale ciężkie oraz dioksyny i furany.

Wielkość cząsteczek pyłu PM10 jest mniejsza niż 10 mikrometrów, które mogą docierać do górnych dróg oddechowych i płuc. Dopuszczalny poziom dla stężenia średniodobowego wynosi 50 µg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 35 dni w ciągu roku. Poziom dopuszczalny dla stężenia średniorocznego wynosi 40 µg/m3, a poziom alarmowy 200 µg/m3.

Ciśnienie

Ciśnienie atmosferyczne informuje nas o wyżach i niżach barycznych które są bezpośrednio powiązane i niosą za sobą dobrą lub złą pogodę.

Podczas letniego wyżu barycznego (wyższego ciśnienia) charakteryzuje się słoneczną, bezchmurną pogodą i często wysokimi temperaturami.

Zimą podczas niżu pogoda może być równie piękna jak w trakcie letniego wyżu z tą różnicą iż mamy doczynienia z wyższymi temperaturami ujemnymi. Zimowy niż nie zawsze gwarantuje świetną pogodę, często może okazać się iż mamy do czynienia z tzw. „zgniłym wyżem” który objawia się dużym zachmurzeniem i mgłami. Gromadząca się para wodna znajdująca się bezpośrednio nad powierzchnią ziemi zatrzymuje również w wszystkie zanieczyszczenia, nie pozwalając im swobodnie ulecieć do wyższych warstw atmosferycznych. Jest to pogoda sprzyjająca powstawaniu smogu

Temperatura

Pomiary temperatury w czujniku służą nie tylko ogólnej informacji dla użytkowników (np. wiedzy o doborze stroju), pozyskiwanie danych o temperaturze pozwala na dokładniejsze przewidzenie i określenie rozchodzenia się zanieczyszczeń.

Wpływ temperatury otoczenia na SMOG jest bardzo wymierny chodzi o konwekcyjne unoszenie się ciepłego dymu (w sezonie grzewczym) i jego rozpraszanie na niedużych wysokościach.

Inwersja termiczna czyli stopnowy wzrost temperatury powietrza połączony z wysokością, wpływa mocno na ten proces powodując szybkie zrównanie się temperatury powietrza z temperaturą unoszącego się dymu. Po wyrównaniu temperatur zanieczyszczenia niemogą się unosić i kumulują się na niewielkiej wysokości. Problem powstaje głównie poprzez emisję z domowych kominów najbardziej dokuczliwy staje się w okresie grzewczym (od jesieni do wiosny).

Znając temperaturę jesteśmy w stanie określić czy zanieczyszczenia będą istotnie wpływać na otoczenie czy ich stężenie nie będzie znaczące.

Wilgotność

Parametr warunków atmosferycznych który rzadko brany jest pod uwagę przy sprawdzaniu pogody przez standardowego użytkownika. A szkoda, gdyż według badań naukowych uważa się iż o wiele bardziej korzystna dla naszego organizmu jest niska wilgotność powietrza. Wilgoć negatywnie wpływa na dolegliwości reumatyczne. Niska wilgotność niesie za sobą większe ryzyko smogu przemysłowego – ponieważ w suchym powietrzu cząsteczki pyłów i zanieczyszczeń unoszą się swobodniej.

Klimat naszego kraju należy do bardzo wilgotnych i oscyluje w granicach 80% jest to wynik którym udaje się nam wyprzedzić tak deszczowe i pochmurne kraje jak np. Wielka Brytania.

Dwutlenek Siarki

Dwutlenek siarki to gaz który, trafia do organizmu człowieka przez błonę śluzową nosa i górny odcinek dróg oddechowych. Jest również szkodliwy dla zwierząt i roślin. Reaguje z parą wodną zawartą w powietrzu, czego efektem są kwaśne deszcze. Występuje jako jeden ze składników smogu w wielkich aglomeracjach miejskich. Poziom dopuszczalny stężenia jednogodzinnego dla dwutlenku siarki wynosi: 350 μg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 24 razy w ciągu roku.

Poziom dopuszczalny stężenia średniodobowego wynosi 125 μg/m3 i może być przekraczany nie więcej niż 3 razy w ciągu roku. Poziom alarmowy stężenia jednogodzinnego dwutlenku siarki wynosi 500 μg/m3. SO2 powstaje w reakcji spalania paliw kopalnych zawierających siarkę, niezależnie czy jest to zakład przemysłowy, lokalna kotłownia, czy domowy kocioł grzewczy.

Dwutlenek siarki może podrażniać górne drogi oddechowe, jak również zaostrza schorzenia powodujące podrażnienie spojówek czy też skóry. Wysokie stężenie dwutlenku siarki morze prowadzić do ostrych chorób górnych dróg

Krótkoterminowa ekspozycja działa szkodliwie na układ oddechowy człowieka i upośledza funkcje oddechowe; do grup szczególnie narażonych należą dzieci, osoby starsze i chorujące na astmę.

Tlenki Azotu

NOx to rodzina gazów, która obejmuje tlenek azotu (NO) i dwutlenek azotu (NO₂). Tlenki azotu są rozpoznawalne najczęściej jako brązowa mgła, którą czasami możemy zaobserwować nad miastami. Składa się głównie z tlenku azotu.

Powstają w wyniku wysokotemperaturowego spalania paliw, przede wszystkim ze źródeł komunikacyjnych, ale również podczas produkcji energii.

Tlenki azotu stanowią poważne zagrożenie dla wszystkich żywych organizmów. U roślin niszczą ciałka zieleni i prowadzą do opadania liści, a nawet śmierci rośliny. W organizmie człowieka powodują uszkodzenie płuc, zmniejszają zdolność krwi do przenoszenia tlenu i mogą prowadzić do powstawania chorób nowotworowych. Ponadto NO₂ powoduje smog fotochemiczny poprzez pochłanianie światła słonecznego, wchodząc w złożone reakcje fotochemiczne z innymi zanieczyszczeniami powietrza.

Głównymi źródłami emisji dwutlenku azotu jest transport drogowy, dlatego też emisja tlenków azotu w spalinach samochodowych limitowana jest w ramach norm Euro - im wyższa norma, tym emisja jest mniejsza, przy czym znaczące zmniejszenie emisji tych substancji wprowadzi norma Euro VI. Znaczoncymi emiterami NOx jest również energetyka zawodowa oraz lokalne systemy grzewcze.

Na terenach dużych miast dominuje wpływ spalin samochodowych, dlatego największe zanieczyszczenia najczęściej występują w sąsiedztwie ruchliwych ulic. Większą emisję tlenków azotu powodują pojazdy z silnikami Diesla. Zmniejszenie emisji tlenków azotu można również uzyskać poprzez poprawne wyregulowanie silnika samochodu.

Ozon

Ozon to odmiana alotropowa tlenu. Podstawowa cząsteczka tlenu jest dwu atomowa - składa się z dwóch atomów tego pierwiastka (O₂), natomiast cząsteczka ozonu składa się z trzech (O₃). W cząsteczce ozonu atom tlenu łatwo się odłącza, dlatego ozon jest bardzo aktywny chemicznie, a do tego jest silnym utleniaczem.

Ozon w dolnych warstwach atmosfery powstaje z innych zanieczyszczeń - w reakcjach chemicznych zachodzących pod wpływem światła słonecznego. Tzw. prekursorami ozonu, są przede wszystkim: dwutlenek azotu (NO₂), tlenek węgla (CO) i metan (CH₄), a także lotne związki organiczne (VOCs) – na przykład niedopalone składniki benzyny czy oleju napędowego.

W związku z faktem udziału światła w reakcjach ozonu jego stężenia są duże, kiedy mocno świeci słońce np: wiosną i w latem, zaś w ciągu doby stężenie ozonu gwałtownie rośnie wraz ze wschodem słońca i spada przy jego zachodzie.